Athuganir gefa til kynna að raforkuviðskipti um sæstreng séu arðbær íslenskum raforkuvinnsluaðilum og á sama tíma hagkvæm raforkukaupendum í Evrópu. Arðsemin er þó háð ýmsum óvissuþáttum, sérstaklega þeim tvíhliða samningum um verð og ábyrgð sem kynnu að takast milli Íslendinga og breskra viðsemjenda. Landsvirkjun hefur undanfarið unnið að því dýpka skilning fyrirtækisins á arðsemi verkefnisins, samfélagslegum áhrifum og undirliggjandi áhættuþáttum.

Mörg ríki Evrópu hafa miklar áhyggjur af orkuöryggi og eru tilbúin að gera langtímasamninga á háu verði til þess að tryggja sér raforku á komandi árum. Nú þegar tryggja bresk yfirvöld hátt verð fyrir endurnýjanlega raforkuframleiðslu næstu 15 til 35 árin. Í mörgum nágrannaríkjum Íslands er raforkuverð mun hærra en íslensk orkufyrirtæki hafa samið um við innlenda kaupendur sína.

Sæstrengur gæfi Íslendingum tækifæri til að nýta orkulindir landsins betur og auka þar með afraksturinn af þeim fyrir þjóðarbúið.

Sökum umfangs verkefnisins er breið samstaða á Íslandi nauðsynleg ef verkefnið á að fá brautargengi. Frekar þarf að rannsaka þjóðhagsleg og umhverfisleg áhrif framkvæmdarinnar og tryggja að opinská umræða eigi sér stað á Íslandi um niðurstöðurnar.

Hafsvæðið sem könnunin náði yfir. Markmiðið er að kanna æskileg belti fyrir sæstreng milli hugsanlegra landtökustaða á Íslandi og á Bretlandi.

Áður en farið verður í kostnaðarsamar botnrannsóknir til að velja leið fyrir strenginn þarf að velja lendingarstað bæði á Íslandi og á Bretlandi. Einnig þarf að meta og bera saman kostnað við mismunandi belti, greina betur áhættu, meta umhverfisáhrif og ræða við hagsmunaaðila.

Í árslok 2014 var vinna við að bera saman heildarkostnað á 6 hugsanlegum landtökustöðum í Bretlandi á lokastigi. Heildarkostnaður tekur til sæstrengs, umbreytistöðva og styrkingar á flutningskerfinu í Bretlandi. Unnið er að sambærilegri athugun fyrir landtökustaði á Íslandi frá Landeyjasandi austur til Seyðisfjarðar.

Ströngustu gæðakröfur

Sæstrengur milli Íslands og Bretlands yrði um eða yfir 1.000 km langur og líklega myndi hann fara niður fyrir 1.000 metra dýpi á stuttum kafla. Til að flytja rafmagn um jafn langan sæstreng þyrfti að nota jafnstraum á hárri spennu. Með þekktri tækni má auðveldlega flytja um 1.000 MW um strenginn sem stundum er miðað við í verkefninu.

NorNed-strengurinn milli Noregs og Hollands er sá lengsti í heiminum sem er í rekstri. NSN Link strengurinn milli Noregs og Bretlands sem taka á í notkun 2020 verður rúmir 700 km.

Ef farið verður í lagningu sæstrengs þarf að velja streng sem stenst ströngustu gæðakröfur. Strengurinn þarf að standa af sér togálag við lagningu niður á mikið dýpi, þrýsting á sjávarbotni og loks þarf að vera unnt að taka strenginn upp ef á þarf að halda. Síðustu áratugi hefur tækni við lagningu slíkra strengja fleygt fram, m.a. í tengslum við olíu- og gasvinnslu á sjávarbotni og nýtingu vindorku á sjó ásamt því að nýjar leiðir hafa verið farnar við að grafa strengina og verja fyrir álagi.

Áhætta er fólgin í framleiðslu, flutningi og lagningu strengsins og því er markmið verkefnishópsins m.a. að leita leiða til að draga úr hættu á bilunum. Til að koma í veg fyrir skemmdir á strengnum er einnig gert ráð fyrir að grafa hann niður í sjávarbotninn á þeim svæðum þar sem skip kasta akkerum eða eru við fiskveiðar.

Hver eru tækifæri sæstrengs?

Landsvirkjun hefur safnað saman opinberum gögnum, skýrslum og fréttum um sæstrengsverkefnið. Upplýsingarnar eru aðgengilegar á vefsíðu Landsvirkjunar.